എന്താണ് പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ?! ഈശ്വരന് രൂപമില്ല പ്രതിമയുമില്ല പ്രതിഷ്ഠയും ഇല്ല.. എന്നാൽ ദേവതാ ഭാവത്തിൽ ആണ് രൂപത്തെ ആശ്രയിച്ച് ഈശ്വരനെ സമീപിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത്.. എങ്ങിനെ എന്നാൽ വൈദ്യുതിയെ നമുക്ക് കാണാൻ പറ്റുന്നില്ല.. എന്നുവച്ച് വൈദ്യുതി ഇല്ലെന്ന് നമുക്ക് പറയാനാകുമോ?.. ഹീറ്റർ ടിവി എയർകണ്ടീഷണർ ഫാൻ എന്നീ ഉപകരണങ്ങൾ അഥവാ യന്ത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് നമുക്ക് വൈദ്യുതിയെ ഫീൽ ചെയ്യാനാകും.. അനുഭവിക്കാൻ ആകും.. ഈ ശ്രമം ആണ് .. ക്ഷേത്രത്തിൻറെ ചൈതന്യത്തിൽ കൂടെ നമ്മൾ നേടാൻ ശ്രമിക്കുന്നത്.. നിരാകാരനായ ഈശ്വരനെ സകാര രൂപത്തിൽ അനുഭവിക്കാൻ ഉള്ള സാഹചര്യം ഒരുക്കുന്ന സംവിധാനമാണ് ദേവത ആരാധന.. ഈശ്വരന് നമുക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ട പല ഗുണങ്ങളുമുണ്ട്.. ഞങ്ങളെയൊക്കെ ദേവദാ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന സംവിധാനമാണിത്.. ഉദാഹരണത്തിന് ഒരു വ്യക്തി മറ്റൊരാളുടെ ഭർത്താവ് ആണ് മകനാണ്,. അമ്മാവനാണ് അച്ഛനാണ്.. എന്നാൽ ഈ ഭാവങ്ങൾ എല്ലാം തന്നെ ഒരേ വ്യക്തിയിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നതാണ്.. മേൽപ്പറഞ്ഞ ഭാവത്തിൽ കൂടി മാത്രമാണ് മേൽപ്പറഞ്ഞ അഞ്ചുപേരും ഈ വ്യക്തിയെ സമീപിക്കുന്നത്.. ഇതുതന്നെയാണ് ദേവത ആരാധനയുടെയും രഹസ്യം... കൊ ടുക്കുന്നത് ഒരെ വ്യക്തിയാണെങ്കിലും അത് വാങ്ങുന്നത് അച്ഛനായിട്ടും മകൾ ആയിട്ടും ഭാര്യയായിട്ടും അമ്മയായിട്ടും അമ്മാവൻ ആയിട്ടും ഒക്കെയാണ് വാങ്ങേണ്ടവർ വാങ്ങുന്നത്.. വ്യത്യസ്ത ഭാവത്തിൽ ആണ്... മകൾക്ക് അച്ഛന് കൊടുക്കാൻ പറ്റുന്ന പ്രേമം അച്ഛൻറെ പ്രേമമാണ് കാമുകന്റെ പ്രേമം ആവില്ല. ഒരു മകന് അമ്മയ്ക്ക് കൊടുക്കാൻ പറ്റുന്ന പ്രേമം കാമത്തിന്റേതാവില്ല മാതൃത്വത്തിന്റെ പ്രേമം ആയിരിക്കും എന്ന പോലെ... ഇത് തന്നെയാണ് ദേവദാ ഭാവത്തിന്റെ രഹസ്യം.. ഒരു ക്ഷേത്രം.. അതിലെ ദേവത എല്ലാ മനുഷ്യരൂപത്തിലുള്ളതാണ്... മനുഷ്യരൂപത്തിൽ മാത്രമേ നമുക്ക് ദേവതയെ സങ്കൽപ്പിക്കാൻ ആകുന്നു ള്ളൂ.. ഒരു ക്ഷേത്രത്തിൻറെ ശ്രീകോവിൽ അതിൻറെ ശിരസ്സും ബലിവട്ടം ദേവതയുടെ മുഖവും വിളക്കുമാടം ഉദരവും പ്രദക്ഷിണ വഴി അരക്കെട്ടും നമ്മൾ കടന്നുവരുന്ന ഗോപുരം കാലുകളും ആണ്.. നമ്മൾ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് കടക്കുമ്പോൾ ഗോപുര വാതിൽ തൊട്ടു നെറുകയിൽ വച്ച് അകത്ത് കടക്കുന്നത്.. യഥാ പിണ്ഡെ -തഥാ ബ്രഹ്മാണ്ഡെ യഥാ ബ്രഹ്മാണ്ഡെ തഥാ പിണ്ഡെ.. വേദത്തിലെ ഒരു മന്ത്രമാണ്.. ഈ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സൃഷ്ടിക്ക് ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ള എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളുടെയും അടിസ്ഥാനപരമായിട്ടുള്ള ഒരു ഘടകം ഒന്നാണ് എന്ന് സ്വിറ്റ്സർലാൻഡിൽ നടത്തിയ ബിഗ് ബാങ തിയറി എക്സ്പെരിമെന്റിൽ "ദൈവകണം" എന്ന പേരിട്ടു വിളിച്ച ശാസ്ത്രം സ്വയം പറഞ്ഞു നിർത്തുന്നു.... ഒരേ പിണ്ഡം കൊണ്ടാണ് ഈ ബ്രഹ്മണ്ഡം ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുള്ളത് എന്നും ആ പിണ്ഡം തന്നെയാണ് ഈ ബ്രഹ്മാണ്ഡത്തിന് നിദാനം എന്നുമാണ് യജുർവേദ മന്ത്രത്തിന്റെ അർത്ഥം. ഒരു ആറ്റത്തിന് ന്യൂക്ലിന് ചുറ്റും ഇലക്ട്രോണും പ്രോട്ടോണും ന്യൂട്രോണും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. കോർക്കും.. ഇലക്ട്രോണിക് പ്രോട്ടോണും ന്യൂട്രോണും ന്യൂക്ലിയസിൽ നിന്ന് എനർജി വലിച്ചെടുത്താണ് വ്യത്യസ്ത സ്പീഡുകളിൽ കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്.. ഇവ 4 ഉം ഇവർക്ക് എനർജി distribute ചെയ്യുന്നത് ന്യൂക്ലിയസ് ആണ് താനും... ഈ ന്യൂക്ലിയസിന്റെ ക്രോസ്ഫിയർ തന്നെയാണ് ഈ പ്രപഞ്ചം എന്ന് നമുക്ക് നോക്കിയാൽ മനസ്സിലാകും. ഒരു സൂര്യന് ചുറ്റും അതേ അണ്ഡാകാര രൂപത്തിൽ കറങ്ങുന്ന ഗ്രഹങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന സൗരയൂഥങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മയാണ് ഈ പ്രപഞ്ചമെന്നത്... എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളും എനർജി വലിച്ചെടുക്കുന്നത് ഈ സൂര്യനിൽ നിന്ന് ആണ്.. എന്നുവെച്ചാൽ നമ്മുടെ ചുറ്റും കാണുന്ന ഈ പ്രകൃതി പോലും ഒരു പ്രത്യേക ശക്തിക്ക് പിറകിൽ അഥവാ എനർജിക്ക് പിറകിൽ ആണ് കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്... ശക്തിയെ അഥവാ ഊർജ്ജത്തെയാണ് "പ്രാണൻ" എന്ന് നമ്മൾ വിളിക്കുന്നത്... ഇവിടെ ഒരു ആത്മീയ ലോകത്തെ ഭൗതിക ലോകത്തെയും ബന്ധിപ്പിച്ചു കൊണ്ടാണ് സനാതനധർമ്മം മുന്നോട്ടുപോകുന്നത്.. പൂർണ്ണമായി ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ട് ആത്മീയ നിലനിൽപ്പ് ആത്മീയതയ്ക്ക് പൂർണ്ണമായി ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ട് ഭൗതികത നിലനിൽപ്പ് ഉണ്ടാവില്ല എന്ന സത്യമാണ് സനാതനധർമ്മം പ്രഘോഷിക്കുന്നത് ഒരു കുഞ്ഞിൻറെ ഗർഭധാനം നടക്കുന്ന സമയത്ത്. ഗർഭാധാന സംസ്കാരം എന്ന് ഷോഡശ ശക്രിയകളിൽ അതിനെപ്പറ്റി പറയും.. "വീര്യ സ്ഥാപന സ്ഥിരീകരണം എന്നാണ്... ഗർഭതെ കുറിച്ചുള്ള സനാതന ധർമ വിവക്ഷ.."വീര്യത്തെ അമ്മയുടെ വയറ്റിൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കുക എന്നതാണ്..അത്.. ശബ്ദത്തെ ശരീരത്തിലൂടെ കടത്തിവിട്ട് ശരീരത്തിൻറെ ഉള്ളിലുള്ള ചിത്രങ്ങൾ എടുക്കാൻ ആകുമെന്ന് സാങ്കേതികവിദ്യ ആണല്ലോ നമ്മൾ അൾട്രാസൗണ്ട് സ്കാൻ എന്ന് പറയുന്നത്... എന്നാൽ ഭാരതീയ ഋഷിമാർ ഈ കാര്യം നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുമ്പ് തന്നെ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.. മന്ത്രം അഥവാ ശബ്ദം തന്ത്രം അഥവാ ടെക്നോളജി ഉപയോഗിച്ച് നമ്മുടെ ആന്തരിക ലോകത്തിലേക്കുള്ള വഴി കണ്ടെത്താൻ ആകുമെന്ന് ഋഷിമാർ,പണ്ഡിതൻ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു പണ്ടു തന്നെ... പ്രാണപ്രതിഷ്ഠയിൽ ഈ പ്രപഞ്ച കാരണക്കാരനായ പ്രാണനെ ഒരു പ്രതീകത്തിൽ സന്നിവേശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത് പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ എന്ന് പറയുന്നത്.. ശബ്ദഭ്രമം നാദബ്രഹ്മം എന്നൊക്കെയാണ് സനാതന ധർമ്മത്തിലെ നമ്മൾ കേട്ട് പരിചയമുള്ള ശബ്ദത്തെ പറ്റി.. ശബ്ദതിൽ നിന്നാണ് ഈ പ്രപഞ്ചം ഉണ്ടായത് എന്നത് ശാസ്ത്രം പോലും അംഗീകരിച്ച കാര്യമാണ്.. ഇതിനെ ശാസ്ത്രം ബിഗ് ബാംഗ് തിയറി എന്ന് വിളിക്കുന്നു... ഹിരോഷിമ നാഗാസാക്കിയിലും നമ്മൾ കണ്ടതാണ് ആ ശബ്ദത്തിന്റെ അലയൊളി.. ഭാരതീയ തന്ത്രവിദ്യ ബീജ മന്ത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് ബീജാക്ഷരങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് ശബ്ദത്തെ ഒരു പ്രതീകത്തിലേക്ക് കടത്തിവിടുന്നു എന്നുള്ളതാണ് വിഗ്രഹം എന്നു പറയുന്നത്.. വിഗ്രഹം എന്ന വാക്കിൻറെ അർത്ഥം വിശേഷണഗ്രാഹ്യതയെ എന്നതാണ്.. വിശേഷ രൂപത്തിൽ ഒരു വസ്തുവിനെ പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നതിനെയാണ് വിഗ്രഹം എന്നു പറയുന്നത്.. അല്ലാതെ പ്രതിമകളുടെ പര്യായമല്ല വിഗ്രഹം എന്ന വാക്ക്.. രണ്ടുതരം വിഗ്രഹങ്ങളാണ് നമ്മൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒരു വ്യക്തിയെ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പദാർത്ഥത്തെ മനസ്സിലാക്കിക്കാൻ നമ്മൾ നാമവിഗ്രഹം ഉപയോഗിക്കുന്നു അഥവാ അക്ഷര വിഗ്രഹം... ശങ്കരൻ എന്ന് പറയുമ്പോൾ ആ അക്ഷരങ്ങൾ പ്രതിധ്വനിപ്പിക്കുന്നത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത് പരമേശ്വരയ്യോ അല്ലെങ്കിൽ നിങ്ങളെ തന്നെയോ അല്ലെങ്കിൽ നിങ്ങളുടെ അച്ഛൻറെ പേര് ആകാം.. ഈ അക്ഷരങ്ങൾ അല്ല ശങ്കരൻ ആ അക്ഷരങ്ങൾ വരും ഒരു വസ്തുവിനെ നമ്മുടെ മനസ്സിൽ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഉപാധി മാത്രമാണ്.. വെച്ചാൽ വിഗ്രഹങ്ങൾ ഉപാധികൾ മാത്രമാണ്.. രണ്ടാമതായി ഇവിടെ പ്രതിമകളെ ദേവത ഭാവത്തിൽ രൂപത്തിൽ പ്രാണപ്രതിഷ്ഠത നടത്തി ഉള്ള പ്രതിമകളെ ആണ് വിഗ്രഹം എന്നു പറയുന്നത്.. എല്ലാ പ്രതിമകളെയും നമ്മൾ വിഗ്രഹം എന്ന് വിളിക്കാറില്ല എന്നത് നമുക്ക് ചിന്തിച്ചാൽ അറിയാം.. ഒരു പ്രതിഷ്ഠാ കർമ്മത്തിലെ. പ്രധാന ആചാര്യനായ വേദ പണ്ഡിതൻ്റേ .. നേതൃത്വത്തിലാണ് പ്രതിഷ്ഠകർമ്മങ്ങൾ നടക്കുന്നത്... ശ്രേഷ്ഠ പണ്ഡിത പുരോഹിതന്മാരുടെ മനശക്തിയും മനോബലവും പാണ്ഡിത്യവും ഈ വിഗ്രഹത്തിലേക്ക് സന്നിവേശിപ്പിക്കുന്നത് ഒരു പ്രത്യേക മൂല മന്ത്രത്തോട് കൂടിയായിരിക്കും.. ആ മന്ത്രമായിരിക്കും ആ ദേവതയുടെ മൂലമന്ത്രം... അതോടൊപ്പം ഈ ദിവസം ഭാരത മുട്ടുകുനടക്കുന്ന ഓരോരുത്തരും ജപിക്കുന്ന പ്രാർത്ഥനകൾ രാമനാമജപങ്ങൾ എല്ലാം ഈ ക്ഷേത്രവിഗ്രഹത്തിലേക്ക് ഊർജ്ജം പകരുന്നു ശക്തി പകരുന്നു എന്നതാണ് സങ്കല്പം.. നമ്മളെ ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടുണ്ടോ നമുക്ക് ചുറ്റും ഒരുപാട് ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് മാത്രം ജനകോടികൾ ഒഴുകുന്നതിന്റെ കാരണം എന്താണ്.. അല്ലെങ്കിൽ നമുക്ക് ചുറ്റും ഒരുപാട് അയ്യപ്പക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും ശബരിമലയിലേക്ക് ലക്ഷങ്ങൾ 40 45 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ കുത്തിയൊഴുകുന്നതിന്റെ കാരണം അവിടെയുള്ള ജീവശക്തി അഥവാ പ്രാണശക്തി നമ്മൾ ഓരോ ഭക്തന്റെയും കൂടിയാണ് അവിടെ പ്രകാശിതമാകുന്നത് എന്നതുകൊണ്ടാണ്.... അതുകൊണ്ടാണ് രാമക്ഷേത്ര പ്രതിഷ്ഠാ ചടങ്ങിലെ ഭാരതത്തിലെ 120 കോടി ഹിന്ദുക്കളോട് അതേ ദിവസം വിളക്ക് കത്തിച്ച് ആ മുഹൂർത്ത സമയത്ത് പ്രാർത്ഥന നടത്താൻ പണ്ഡിതസഭ ആഹ്വാനം ചെയ്തിട്ടുള്ളത്..... പ്രതിഷ്ഠാ എന്നു പറയുന്നത് ജീവനുള്ള ജീവനുള്ള ഒരു പ്രക്രിയ ആണ്... മണ്ണിനെ നമ്മൾ ഭക്ഷണമാക്കി മാറ്റുന്നതിന് "കൃഷി" എന്നു പറയുന്നു ഭക്ഷണത്തെ ശരീരത്തിൽ എത്തിക്കുന്ന പ്രക്രിയയെ നമ്മൾ" ദഹനം" എന്നു പറയുന്നു. ശരീരത്തെ. വീണ്ടും മണ്ണാക്കി മാറ്റുന്ന പ്രക്രിയയെ നമ്മൾ ശവദാഹം എന്ന് പറയുന്നു.. പോലെ ഒരു വസ്തുവിനേയോ ഒരു രൂപതെയോ ഒരു പദാർത്ഥത്തെയോ. ദൈവിക സാന്നിധ്യം ഉള്ളതാക്കി മാറ്റുന്നതിനെയാണ് പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ എന്ന് പറയുന്നത്.. ഇന്നിപ്പോൾ ശാസ്ത്രം പോലും നമ്മോട് പറയുന്നത് ഈ പ്രപഞ്ചത്തിൽ കാണുന്ന.. അനേക വിധം ഊർജ്ജങ്ങളുടെ പ്രവാഹം തന്നെ ആണ് സർവസ്വവും എന്ന ആണ്... അങ്ങനെയാണെങ്കിൽ നിങ്ങൾ ദൈവികമെന്ന് വിളിക്കുന്നതും കല്ലെന്നു പറയുന്നതും പുരുഷനെന്നു വിളിക്കുന്നതും സ്ത്രീയെന്നു വിളിക്കുന്നതും പിശാച് എന്ന് വിളിക്കുന്നതും എല്ലാം ഒരേ ഊർജ്ജത്തിന്റെ വിവിധ ഭാവങ്ങളാണ്... ഇവിടെയാണ് നേരത്തെ പറഞ്ഞ ഉദാഹരണം ഒന്നുകൂടെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തേണ്ടത്... ഒരേ ഊർജ്ജമാണ് വിവിധ ഉപകരണങ്ങളിൽ യന്ത്രങ്ങളിൽ മനുഷ്യൻറെ കണ്ടുപിടുത്തം എന്ന തന്ത്രങ്ങളിലൂടെ നമ്മൾ അനുഭവവേദ്യമാകുന്നത്.. തമിഴ്നാട്ടിലൊക്കെ പോയാലും നിങ്ങൾക്ക് കാണാവുന്നതാണ് ഓരോ മൂന്നു കിലോമീറ്റർ മൂന്ന് ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാൻ പറ്റും... നിങ്ങൾ ജീവിക്കുന്ന ഓരോ നിമിഷവും പ്രതിഷ്ഠാനം നടത്തിയ സ്ഥലത്തുകൂടെ വേണം നടക്കാൻ ജീവിക്കാൻ എന്നുള്ള കാഴ്ചപ്പാടിൽ ആയിരുന്നു പണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങൾ വളരെയധികം നിർമ്മിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നത്.... ജീവിതത്തിൻ ഒരു പ്രത്യേക ഘട്ടത്തിൽ നിങ്ങൾ തന്ടെ സൃഷ്ടിയുടെ ഉറവിടമായ ഒന്നിലേക്ക് ബന്ധപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കും... ഇതിന് അവസരം ഒരുക്കുക എന്നതുകൂടിയാണ്.. ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ രഹസ്യം.. ക്ഷേത്രം എന്നത് ഭൗതികതയോ എന്ന കണ്ണുകൊണ്ട് മാത്രം കാണാനും അനുഭവിക്കാനും പറ്റുന്ന ഒരു ലോകത്തിന് ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരു ദ്വാരം മാത്രമാണ്.. ആത്മീയത ലോകത്തിലേക്കുള്ള ഒരു ദ്വാരമാണ് ക്ഷേത്രം.. ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉള്ളത് ലിംഗമാണ്.. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ആകാരം അ _ണ്ഡാകാരമാണെന്ന് ശാസ്ത്രലോകം ഇപ്പോൾ തെളിയിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.. അണ്ഡാകാര രൂപത്തിന് അർദ്ധം ആക്കിയാൽ കിട്ടുന്ന രണ്ട് ഭാഗങ്ങളാണ് ലിംഗ രൂപം... ആദിമകാലത്ത് ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ....🙏