മഹർഷി: ആർക്കാണ് ഇത് വിനാശകരമാകുന്നത്? ആത്മാവിൽ നിന്ന് വേറിട്ട് ഒരു ദുരന്തം ഉണ്ടാകുമോ? പൊട്ടാത്ത 'ഞാൻ - ഞാൻ' എന്നത് അനന്തമായ സമുദ്രമാണ്; അഹങ്കാരം, 'ഞാൻ' - ചിന്ത, അതിൽ ഒരു കുമിള മാത്രമായി തുടരുന്നു, അതിനെ ജീവൻ, അതായത് വ്യക്തിഗത ആത്മാവ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. കുമിളയും വെള്ളമാണ്; അത് പൊട്ടിത്തെറിക്കുമ്പോൾ അത് സമുദ്രത്തിൽ മാത്രമേ കലരുകയുള്ളൂ. അത് ഒരു കുമിളയായി തുടരുമ്പോഴും അത് സമുദ്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. ഈ ലളിതമായ സത്യം അറിയാതെ, യോഗ, ഭക്തി, കർമ്മം …… തുടങ്ങിയ വ്യത്യസ്ത വിഭാഗങ്ങൾക്ക് കീഴിലുള്ള എണ്ണമറ്റ രീതികൾ, ഓരോന്നിനും വീണ്ടും നിരവധി പരിഷ്കാരങ്ങളോടെ, വളരെ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെയും സങ്കീർണ്ണമായ വിശദാംശങ്ങളോടെയും പഠിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു, അന്വേഷകരെ വശീകരിക്കാനും അവരുടെ മനസ്സിനെ ആശയക്കുഴപ്പത്തിലാക്കാനും വേണ്ടി മാത്രം. മതങ്ങളും വിഭാഗങ്ങളും വിശ്വാസങ്ങളും അങ്ങനെ തന്നെ. അവയെല്ലാം എന്തിനു വേണ്ടിയാണ്? സ്വയം അറിയുന്നതിന് മാത്രം. അവ സ്വയം അറിയുന്നതിന് ആവശ്യമായ സഹായങ്ങളും ആചാരങ്ങളുമാണ്. ഇന്ദ്രിയങ്ങൾ ഗ്രഹിക്കുന്ന വസ്തുക്കളെയാണ് ഉടനടിയുള്ള അറിവ് (പ്രത്യക്ഷം) എന്ന് പറയുന്നത്. ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ സഹായമില്ലാതെ എപ്പോഴും അനുഭവിക്കാവുന്ന, ആത്മാവിനെപ്പോലെ നേരിട്ടുള്ള എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടാകുമോ? ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനങ്ങൾ പരോക്ഷമായ അറിവ് മാത്രമായിരിക്കും, നേരിട്ടുള്ള അറിവല്ല. സ്വന്തം അവബോധം മാത്രമാണ് നേരിട്ടുള്ള അറിവ്, എല്ലാവരുടെയും പൊതുവായ അനുഭവം പോലെ. സ്വന്തം ആത്മാവിനെ അറിയാൻ, അതായത്, അവബോധമുള്ളവരായിരിക്കാൻ, സഹായങ്ങളൊന്നും ആവശ്യമില്ല. അനന്തമായ അവിഭക്തമായ പൂർണ്ണത (പ്ലീനം) സ്വയം 'ഞാൻ' ആയി അറിയുന്നു. ഇതാണ് അതിന്റെ യഥാർത്ഥ നാമം. മറ്റെല്ലാ നാമങ്ങളും, ഉദാഹരണത്തിന്, OM, പിൽക്കാല വളർച്ചകളാണ്. മുക്തി എന്നാൽ ആത്മാവിനെക്കുറിച്ച് ബോധവാനായിരിക്കുക എന്നതാണ്. "ഞാൻ ബ്രഹ്മമാണ്" എന്ന മഹാവാക്യം അതിന്റെ അധികാരമാണ്. 'ഞാൻ' എപ്പോഴും അനുഭവവേദ്യമാണെങ്കിലും, അതിലേക്ക് ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അപ്പോൾ മാത്രമേ അറിവ് ഉദിക്കുകയുള്ളൂ. അങ്ങനെ ഉപനിഷത്തുകളുടെയും ജ്ഞാനികളായ ഋഷിമാരുടെയും പ്രബോധനത്തിന്റെ ആവശ്യകത.