രുദ്രഹൃദയോപനിഷത്

യദ്ബ്രഹ്മ രുദ്രഹൃദയമഹാവിദ്യാപ്രകാശിതം .
തദ്ബ്രഹ്മമാത്രാവസ്ഥാനപദവീമധുനാ ഭജേ ..
ഓം സഹ നാവവതു .. സഹ നൗ ഭുനക്തു .. സഹ വീര്യം കരവാവഹൈ ..
തേജസ്വിനാവധീതമസ്തു മാ വിദ്വിഷാവഹൈ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഹരിഃ ഓം ..
ഹൃദയം കുണ്ഡലീ ഭസ്മരുദ്രാക്ഷഗണദർശനം .
താരസാരം മഹാവാക്യം പഞ്ചബ്രഹ്മാഗ്നിഹോത്രകം .. 1..
പ്രണമ്യ ശിരസാ പാദൗ ശുകോ വ്യാസമുവാച ഹ .
കോ ദേവഃ സർവദേവേഷു കസ്മിന്ദേവാശ്ച സർവശഃ .. 2..
കസ്യ ശുശ്രൂഷണാന്നിത്യം പ്രീതാ ദേവാ ഭവന്തി മേ .
തസ്യ തദ്വചനം ശ്രുത്വാ പ്രത്യുവാച പിതാ ശുകം .. 3..
സർവദേവാത്മകോ രുദ്രഃ സർവേ ദേവാഃ ശിവാത്മകാഃ .
രുദ്രസ്യ ദക്ഷിണേ പാർശ്വേ രവിർബ്രഹ്മാ ത്രയോഽഗ്നയഃ .. 4..
വാമപാർശ്വേ ഉമാ ദേവീ വിഷ്ണുഃ സോമോഽപി തേ ത്രയഃ .
യാ ഉമാ സാ സ്വയം വിഷ്ണുര്യോ വിഷ്ണുഃ സ ഹി ചന്ദ്രമാഃ .. 5..
യേ നമസ്യന്തി ഗോവിന്ദം തേ നമസ്യന്തി ശങ്കരം .
യേഽർചയന്തി ഹരിം ഭക്ത്യാ തേഽർചയന്തി വൃഷധ്വജം .. 6..
യേ ദ്വിഷന്തി വിരൂപാക്ഷം തേ ദ്വിഷന്തി ജനാർദനം .
യേ രുദ്രം നാഭിജാനന്തി തേ ന ജാനന്തി കേശവം .. 7..
രുദ്രാത്പ്രവർതതേ ബീജം ബീജയോനിർജനാർദനഃ .
യോ രുദ്രഃ സ സ്വയം ബ്രഹ്മാ യോ ബ്രഹ്മാ സ ഹുതാശനഃ .. 8..
ബ്രഹ്മവിഷ്ണുമയോ രുദ്ര അഗ്നീഷോമാത്കം ജഗത് .
പുംലിംഗം സർവമീശാനം സ്ത്രീലിംഗം ഭഗവത്യുമാ .. 9..
ഉമാരുദ്രാത്മികാഃ സർവാഃ ഗ്രജാഃ സ്ഥാവരജംഗമാഃ .
വ്യക്തം സർവമുമാരൂപമവ്യക്തം തു മഹേശ്വരം .. 10..
ഉമാ ശങ്കരയോഗോ യഃ സ യോഗോ വിഷ്ണുരുച്യതേ .
യസ്തു തസ്മൈ നമസ്കാരം കുര്യാദ്ഭക്തിസമന്വിതഃ .. 11..
ആത്മാനം പരമാത്മാനമന്തരാത്മാനമേവ ച .
ജ്ഞാത്വാ ത്രിവിധമാത്മാനം പരമാത്മാനമാശ്രയേത് .. 12..
അന്തരാത്മാ ഭവേദ്ബ്രഹ്മാ പരമാത്മാ മഹേശ്വരഃ .
സർവേഷാമേവ ഭൂതാനാം വിഷ്ണുരാത്മാ സനാതനഃ .. 13..
അസ്യ ത്രൈലോക്യവൃക്ഷസ്യ ഭൂമൗ വിടപശാഖിനഃ .
അഗ്രം മധ്യം തഥാ മൂലം വിഷ്ണുബ്രഹ്മമഹേശ്വരാഃ .. 14..
കാര്യം വിഷ്ണുഃ ക്രിയാ ബ്രഹ്മാ കാരണം തു മഹേശ്വരഃ .
പ്രയോജനാർഥം രുദ്രേണ മൂർതിരേകാ ത്രിധാ കൃതാ .. 15..
ധർമോ രുദ്രോ ജഗദ്വിഷ്ണുഃ സർവജ്ഞാനം പിതാമഹഃ .
ശ്രീരുദ്ര രുദ്ര രുദ്രേതി യസ്തം ബ്രൂയാദ്വിചക്ഷണഃ .. 16..
കീർതനാത്സർവദേവസ്യ സർവപാപൈഃ പ്രമുച്യതേ .
രുദ്രോ നര ഉമാ നാരീ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 17..
രുദ്രോ ബ്രഹ്മാ ഉമാ വാണീ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രോ വിഷ്ണുരുമാ ലക്ഷ്മീസ്തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 18..
രുദ്രഃ സൂര്യ ഉമാ ഛായാ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രഃ സോമ ഉമാ താരാ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 19..
രുദ്രോ ദിവാ ഉമാ രാത്രിസ്തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രോ യജ്ഞ ഉമാ വേദിസ്തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 20..
രുദ്രോ വഹ്നിരുമാ സ്വാഹാ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രോ വേദ ഉമാ ശാസ്തം തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 21..
രുദ്രോ വൃക്ഷ ഉമാ വല്ലീ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രോ ഗന്ധ ഉമാ പുഷ്പം തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 22..
രുദ്രോഽർഥ അക്ഷരഃ സോമാ തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .
രുദ്രോ ലിംഗമുമാ പീഠം തസ്മൈ തസ്യൈ നമോ നമഃ .. 23..
സർവദേവാത്മകം രുദ്രം നമസ്കുര്യാത്പൃഥക്പൃഥക് .
ഏഭിർമന്ത്രപദൈരേവ നമസ്യാമീശപാർവതീ .. 24..
യത്ര യത്ര ഭവേത്സാർധമിമം മന്ത്രമുദീരയേത് .
ബ്രഹ്മഹാ ജലമധ്യേ തു സർവപാപൈഃ പ്രമുച്യതേ .. 25..
സർവാധിഷ്ഠാനമദ്വന്ദ്വം പരം ബ്രഹ്മ സനാതനം .
സച്ചിദാനന്ദരൂപം തദവാങ്മനസഗോചരം .. 26..
തസ്മിൻസുവിദിതേ സർവം വിജ്ഞാതം സ്യാദിദം ശുക .
തദാത്മകത്വാത്സർവസ്യ തസ്മാദ്ഭിന്നം നഹി ക്വചിത് .. 27..
ദ്വേ വിദ്യേ വേദിതവ്യേ ഹി പരാ ചൈവാപരാ ച തേ .
തത്രാപരാ തു വിദ്യൈഷാ ഋഗ്വേദോ യജുരേവ ച .. 28..
സാമവേദസ്തഥാഥർവവേദഃ ശിക്ഷാ മുനീശ്വര .
കൽപോ വ്യാകരണം ചൈവ നിരുക്തം ഛന്ദ ഏവ ച .. 29..
ജ്യോതിഷം ച യഥാ നാത്മവിഷയാ അപി ബുദ്ധയഃ .
അഥൈഷാ പരമാ വിദ്യാ യയാത്മാ പരമാക്ഷരം .. 30..
യത്തദദ്രേശ്യമഗ്രാഹ്യമഗോത്രം രൂപവർജിതം .
അചക്ഷുഃശ്രോത്രമത്യർഥം തദപാണിപദം തഥാ .. 31..
നിത്യം വിഭും സർവഗതം സുസൂക്ഷ്മം ച തദവ്യയം .
തദ്ഭൂതയോനിം പശ്യന്തി ധീരാ ആത്മാനമാത്മനി .. 32..
യഃ സർവജ്ഞഃ സർവവിദ്യോ യസ്യ ജ്ഞാനമയം തപഃ .
തസ്മാദത്രാന്നരൂപേണ ജായതേ ജഗദാവലിഃ .. 33..
സത്യവദ്ഭാതി തത്സർവം രജ്ജുസർപവദാസ്ഥിതം .
തദേതദക്ഷരം സത്യം തദ്വിജ്ഞായ വിമുച്യതേ .. 34..
ജ്ഞാനേനൈവ ഹി സംസാരവിനാശോ നൈവ കർമണാ .
ശ്രോത്രിയം ബ്രഹ്മനിഷ്ഠം സ്വഗുരും ഗച്ഛേദ്യഥാവിധി .. 35..
ഗുരുസ്തസ്മൈ പരാം വിദ്യാം ദദ്യാദ്ബ്രഹ്മാത്മബോധിനീം .
ഗുഹായാം നിഹിതം സാക്ഷാദക്ഷരം വേദ ചേന്നരഃ .. 36..
ഛിത്വാഽവിദ്യാമഹാഗ്രന്ഥിം ശിവം ഗച്ഛേത്സനാതനം .
തദേതദമൃതം സത്യം തദ്ബോദ്ധവ്യം മുമുക്ഷിഭിഃ .. 37..
ധനുസ്താരം ശരോ ഹ്യാത്മാ ബ്രഹ്മ തല്ലക്ഷ്യമുച്യതേ .
അപ്രമത്തേന വേദ്ധവ്യം ശരവത്തന്മയോ ഭവേത് .. 38..
ലക്ഷ്യം സർവഗതം ചൈവ ശരഃ സർവഗതോ മുഖഃ .
വേദ്ധാ സർവഗതശ്ചൈവ ശിവലക്ഷ്യം ന സംശയഃ .. 39..
ന തത്ര ചന്ദ്രാർകവപുഃ പ്രകാശതേ
   ന വാന്തി വാതാഃ സകലാ ദേവതാശ്ച .
സ ഏഷ ദേവഃ കൃതഭാവഭൂതഃ
   സ്വയം വിശുദ്ധോ വിരജഃ പ്രകാശതേ .. 40..
ദ്വൗ സുപർണൗ ശരീരേഽസ്മിഞ്ജീവേശാക്ഷ്യൗ സഹ സ്ഥിതൗ .
തയോർജീവഃ ഫലം ഭുങ്ക്തേ കർമണോ ന മഹേശ്വരഃ .. 41..
കേവലം സാക്ഷിരൂപേണ വിനാ ഭോഗം മഹേശ്വരഃ .
പ്രകാശതേ സ്വയം ഭേദഃ കൽപിതോ മായയാ തയോഃ .. 42..
ഘടാകാശമഠാകാശൗ യഥാകാശപ്രഭേദതഃ .
കൽപിതൗ പരമൗ ജീവശിവരൂപേണ കൽപിതൗ .. 43..
തത്ത്വതശ്ച ശിവഃ സാക്ഷാച്ചിജ്ജീവശ്ച സ്വതഃ സദാ .
ചിച്ചിദാകാരതോ ഭിന്നാ ന ഭിന്നാ ചിത്ത്വഹാനിതഃ .. 44..
ചിതശ്ചിന്ന ചിദാകാരദ്ഭിദ്യതേ ജഡരൂപതഃ .
ഭിദ്യതേ ചേജ്ജഡോ ഭേദശ്ചിദേകാ സർവദാ ഖലു .. 45..
തർകതശ്ച പ്രമാണാച്ച ചിദേകത്വവ്യവസ്ഥിതേഃ .
ചിദേകത്വപരിജ്ഞാനേ ന ശോചതി ന മുഹ്യതി .. 46..
അദ്വൈതം പരമാനന്ദം ശിവം യാതി തു കൈവലം .. 47..
അധിഷ്ഠാനം സമസ്തസ്യ ജഗതഃ സത്യചിദ്ഘനം .
അഹമസ്മീതി നിശ്ചിത്യ വീതശോകോ ഭവേന്മുനിഃ .. 48..
സ്വശരീരേ സ്വയം ജ്യോതിഃസ്വരൂപം സർവസാക്ഷിണം .
ക്ഷീണദോഷാഃ പ്രപശ്യന്തി നേതരേ മായയാവൃതാഃ .. 49..
ഏവം രൂപപരിജ്ഞാനം യസ്യാസ്തി പരയോഗിനഃ .
കുത്രചിദ്ഗമനം നാസ്തി തസ്യ പൂർണസ്വരൂപിണഃ .. 50..
ആകാശമേകം സമ്പൂർണം കുത്രചിന്നൈവ ഗച്ഛതി .
തദ്വത്സ്വാത്മപരിജ്ഞാനീ കുത്രചിന്നൈവ ഗച്ഛതി .. 51..
സ യോ ഹ വൈ തത്പരമം ബ്രഹ്മ യോ വേദ വൈ മുനിഃ .
ബ്രഹ്മൈവ ഭവതി സ്വസ്ഥഃ സച്ചിദാനന്ദ മാതൃകഃ .. 52..
ഇത്യുപനിഷത് ..
ഓം സഹ നാവവതു .. സഹ നൗ ഭുനക്തു .. സഹ വീര്യം കരവാവഹൈ ..
തേജസ്വിനാവധീതമസ്തു മാ വിദ്വിഷാവഹൈ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഇതി രുദ്രഹൃദയോപനിഷത്സമാപ്താ ..