അദ്വൈതം ദ്വൈതം വിശിഷ്ടാദ്വൈതം. ഭഗവദ്ഗീതയിലെ ഒമ്പതാം അധ്യായത്തിലെ പതിനഞ്ചാം ശ്ലോകത്തിന്റെ ഭാഗമാണിത് ("ജ്ഞാനയജ്ഞേന ചാപ്യന്യേ യജന്തോ മാമുപാസതേ | ഏകത്വേന പൃഥക്ത്വേന ബഹുധാ വിശ്വതോമുഖം ||"). ഇതിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന മൂന്ന് ആരാധനാ രീതികളെ അദ്വൈതം, ദ്വൈതം, വിശിഷ്ടാദ്വൈതം എന്നീ ദർശനങ്ങളുമായി ഇപ്രകാരം ബന്ധിപ്പിക്കാം: ഏകത്വേന (ഏകത്വം): ഇത് അദ്വൈത ദർശനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈശ്വരനും താനും ഒന്നാണെന്നും (അഹം ബ്രഹ്മാസ്മി), പരമാത്മാവ് ഏകമാണെന്നുമുള്ള ബോധത്തോടെയുള്ള ആരാധനയാണിത്. അദ്വൈത വേദാന്തത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ വായിക്കാം. പൃഥക്ത്വേന (പ്രത്യേകമായി): ഇത് ദ്വൈത ദർശനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈശ്വരൻ തന്നിൽ നിന്നും വേറിട്ടു നിൽക്കുന്ന പരമോന്നത ശക്തിയാണെന്നും, താൻ ആ ശക്തിയുടെ ദാസനാണെന്നുമുള്ള ബോധത്തോടെയുള്ള ആരാധനയാണിത് (ഉദാഹരണത്തിന് - കൃഷ്ണനും ഭക്തനും). ദ്വൈത ദർശനത്തെക്കുറിച്ച് ഇവിടെ മനസ്സിലാക്കാം. ബഹുധാ വിശ്വതോമുഖം (പല രൂപങ്ങളിൽ): ഇത് വിശിഷ്ടാദ്വൈത ദർശനത്തോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിലെ എല്ലാ ചരാചരങ്ങളിലും ദൈവത്തെ കാണുന്ന രീതിയാണിത്. ഒരേ ദൈവം തന്നെ പല രൂപങ്ങളിലും ഭാവങ്ങളിലും വിശ്വം മുഴുവൻ നിറഞ്ഞുനിൽക്കുന്നു എന്ന ബോധത്തോടെയുള്ള ആരാധനയാണിത്. വിശിഷ്ടാദ്വൈതത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാൻ സഹായിക്കും.