*ഇന്നു നവംബർ 1* 🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹 കേരളത്തിന്റെ അറുപത്തിയൊമ്പതാം പിറന്നാൾ....! "നദീം ഗോദാവരീം ചൈവ സർ‍വ്വമേവാനുപശ്യത തഥൈവാന്ധ്രാൻ‍ ച പൗണ്ഡ്രാൻ‍ ച ചോളാൻ‍ പാണ്ഡ്യാൻ‍‍ ച കേരളാൻ‍" ...........!!. എന്നാണ് രാമായണത്തിലെ കിഷ്ക്കിന്ധാകാണ്ഡം നാൽ‍പ്പത്തൊന്നാം സര്‍ഗത്തി‍ൽ നമ്മുടെ നാടിനെക്കുറിച്ച് പരാമര്‍ശിക്കപ്പെടുന്നത് . തെക്കേ ദിക്കിലേക്ക് പോകുന്ന വാനരന്മാരോട് സുഗ്രീവൻ‍ അവിടത്തെ ഭൂപ്രകൃതിയെക്കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കുന്ന ഭാഗമാണിത്.. ആ നിലക്ക് ആ കാലഘട്ടത്തിൽ നമ്മുടെ നാടിനു സ്വന്തമായൊരു സംസ്ക്കാരമുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് കരുതാം ..... ഇനി ചരിത്രത്തിലേയ്ക്കൊന്ന് തിരിഞ്ഞു നോക്കാം.... നവംബര്‍ ഒന്നിനു ചിത്തിരതിരുനാൾ‍ മഹാരാജാവ് തിരുകൊച്ചി രാജപ്രമുഖ സ്ഥാനത്തുനിന്നും വിരമിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ തലവനായി രാജ പ്രമുഖനു പകരം ബി. രാമകൃഷ്ണറാവു ആദ്യ ഗവര്‍ണറായി. തിരുവിതാംകൂര്‍ കൊച്ചിയില്‍ പ്രസിഡന്റ് ഭരണം നിലവിലിരിക്കുമ്പോഴാണ് സംസ്ഥാന പുന:സംഘടന നടന്നത്. ഓണവും, പൂരവും, വള്ളംകളികളും, റംസാനും, ക്രിസ്തുമസും, ദീപാവലിയും ആഘോഷിക്കുന്ന മലയാളി; പഴശ്ശിയേയും വേലുത്തമ്പിയേയും മാമാങ്കവും നെഞ്ചിൽ‍ ഏറ്റുന്ന മലയാളി; ഗുരുവായൂർ‍ കേശവനെയും പാമ്പാടി രാജനെയും പല്ലാവൂരിനെയും ഇഷ്ടപെടുന്ന മലയാളി; ഏതു ഭാഷയും പറയാ‍ൻ പാഠം അറിയാവുന്ന മലയാളി; എല്ലാം എല്ലാവരും ആഘോഷിക്കുന്ന മറ്റൊരു നാടും കാണില്ല. കലയും,സാഹിത്യവും,സിനിമയും, കായികമേഖലയും, ശാസ്ത്രവും, തുടങ്ങി മലയാളികൾ തിളങ്ങാത്ത മേഖലകൾ‍ ലോകചരിത്രത്തിൽ‍ കുറവായിരിക്കും. രാജ്യത്തെ പരമോന്നത പദവി മുതല്‍ അലങ്കരിച്ച മഹത് വ്യക്തികള്‍ കേരളത്തിന്‍റെ മക്കളായി... മലബാറും, കൊച്ചിയും, തിരുവതാംകൂറും ചേർ‍ത്ത് നവംബർ‍ ഒന്നിന് കേരള സംസ്ഥാനം രൂപീകരിക്കുമ്പോൾ‍ നീതിമാനായ കേരളീയ‍ൻ തമ്പുരാന്‍റെ നാമത്തിൽ‍ രൂപപെട്ട കേരളം എന്ന നാമം ഇന്ന് ലോകത്തിന്‍റെ മുന്നിൽ ദൈവത്തിന്‍റെ സ്വന്തം നാടാണ്. എന്തിനാണ് വിദേശികൾ കേരളത്തെ തേടി ഇറങ്ങിയത്?? ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നിലവാരമുള്ള വയനാടന്‍ കുരുമുളകും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സുഗന്ധമുള്ള ഇഞ്ചിയും നേടാനായിരുന്നുവെന്നതാണ് സത്യം. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും രുചികരമായ തേയില മുന്നാറിലെ കൊളുക്ക്മലയിലാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല തേക്ക് നിലമ്പൂര്‍ വനങ്ങളിലാണുള്ളത്. ജീവിതത്തില്‍ ഒരാള്‍ ഒരിക്കലെങ്കിലും സന്ദര്‍ശിക്കേണ്ട 50 സ്ഥലങ്ങളില്‍ ഒന്ന് കേരളമാണെന്നാണ് യുനസ്കോ പറയുന്നത്. 2500 വര്‍ഷം മുമ്പ് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ വാണിജ്യ തുറമുഖങ്ങളില്‍ ഒന്ന് കൊടുങ്ങല്ലൂരിലായിരുന്നു. ഈ മണ്ണിനെ ലോകത്തിലെ സവിശേഷ സ്ഥലമാക്കി മാറ്റുന്നതിന് പ്രധാന കാരണം പശ്ചിമഘട്ട മലനിരകളാണ് അവിടെ നിന്നും ഉത്ഭവിക്കുന്ന 44 പുഴകളാണ് ഈ കൊച്ചു കേരളത്തില്‍ ഉള്ളത് . അവയെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള നൂറുകണക്കിന് തോടുകളും പാടങ്ങളും വേറേയും. അവ ഓരോന്നും നമ്മുടെ നാടിനെ ജല സമ്പന്നമാക്കിത്തീർക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പശ്ചിമഘട്ട മലനിരകളിൽ ഏറ്റവും ജൈവ വൈവിദ്ധ്യമായി നിലകൊള്ളുന്ന ഭാഗം കേരളത്തിലായതുകൊണ്ടാണ്‌ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നിലവാരമുള്ള സുഗന്ധവ്യഞ്ജനങ്ങള്‍ ഇവിടെ ഉണ്ടാകുവാൻ കാരണം . കേരളത്തിലെ ജില്ലകളിൽ ഒന്‍പത് ജില്ലകളും കടല്‍ തീരം ഉള്ളവയാണ്... ശാന്തമായി ഒഴുകുന്ന നമ്മുടെ പുഴകള്‍ ആദ്യകാലത്ത് ജല ഗതാഗതത്തിനു യോഗ്യമായിരുന്നു. അവ മലനിരകളെ കടലുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചു. കടല്‍ നമ്മളെ ലോകവുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചു. കേരളം ഇങ്ങനെ ആയത് നമ്മുടെ കഴിവുകൊണ്ടല്ല; ഏതെങ്കിലും സംഘടനകളുടെയോ നേതാക്കളുടെയോ കഴിവുകൊണ്ടല്ല,മറിച്ച് പ്രകൃതിസൃഷ്ടാവിന്റെ അനുഗ്രഹം കൊണ്ട് മാത്രമാണ് അതുകൊണ്ട് നമ്മള്‍ നമ്മളുടെ നാടിനെ അറിയുക.. ആ നാടിന്റെ മക്കളായതിൽ അഭിമാനിക്കുക . *എല്ലാവർക്കും കേരളപ്പിറവി ആശംസക‍ൾ*. 🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏

മഹർഷി: ആർക്കാണ് ഇത് വിനാശകരമാകുന്നത്? ആത്മാവിൽ നിന്ന് വേറിട്ട് ഒരു ദുരന്തം ഉണ്ടാകുമോ? പൊട്ടാത്ത 'ഞാൻ - ഞാൻ' എന്നത് അനന്തമായ സമുദ്രമാണ്; അഹങ്കാരം, 'ഞാൻ' - ചിന്ത, അതിൽ ഒരു കുമിള മാത്രമായി തുടരുന്നു, അതിനെ ജീവൻ, അതായത് വ്യക്തിഗത ആത്മാവ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. കുമിളയും വെള്ളമാണ്; അത് പൊട്ടിത്തെറിക്കുമ്പോൾ അത് സമുദ്രത്തിൽ മാത്രമേ കലരുകയുള്ളൂ. അത് ഒരു കുമിളയായി തുടരുമ്പോഴും അത് സമുദ്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. ഈ ലളിതമായ സത്യം അറിയാതെ, യോഗ, ഭക്തി, കർമ്മം …… തുടങ്ങിയ വ്യത്യസ്ത വിഭാഗങ്ങൾക്ക് കീഴിലുള്ള എണ്ണമറ്റ രീതികൾ, ഓരോന്നിനും വീണ്ടും നിരവധി പരിഷ്കാരങ്ങളോടെ, വളരെ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെയും സങ്കീർണ്ണമായ വിശദാംശങ്ങളോടെയും പഠിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു, അന്വേഷകരെ വശീകരിക്കാനും അവരുടെ മനസ്സിനെ ആശയക്കുഴപ്പത്തിലാക്കാനും വേണ്ടി മാത്രം. മതങ്ങളും വിഭാഗങ്ങളും വിശ്വാസങ്ങളും അങ്ങനെ തന്നെ. അവയെല്ലാം എന്തിനു വേണ്ടിയാണ്? സ്വയം അറിയുന്നതിന് മാത്രം. അവ സ്വയം അറിയുന്നതിന് ആവശ്യമായ സഹായങ്ങളും ആചാരങ്ങളുമാണ്. ഇന്ദ്രിയങ്ങൾ ഗ്രഹിക്കുന്ന വസ്തുക്കളെയാണ് ഉടനടിയുള്ള അറിവ് (പ്രത്യക്ഷം) എന്ന് പറയുന്നത്. ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ സഹായമില്ലാതെ എപ്പോഴും അനുഭവിക്കാവുന്ന, ആത്മാവിനെപ്പോലെ നേരിട്ടുള്ള എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടാകുമോ? ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനങ്ങൾ പരോക്ഷമായ അറിവ് മാത്രമായിരിക്കും, നേരിട്ടുള്ള അറിവല്ല. സ്വന്തം അവബോധം മാത്രമാണ് നേരിട്ടുള്ള അറിവ്, എല്ലാവരുടെയും പൊതുവായ അനുഭവം പോലെ. സ്വന്തം ആത്മാവിനെ അറിയാൻ, അതായത്, അവബോധമുള്ളവരായിരിക്കാൻ, സഹായങ്ങളൊന്നും ആവശ്യമില്ല. അനന്തമായ അവിഭക്തമായ പൂർണ്ണത (പ്ലീനം) സ്വയം 'ഞാൻ' ആയി അറിയുന്നു. ഇതാണ് അതിന്റെ യഥാർത്ഥ നാമം. മറ്റെല്ലാ നാമങ്ങളും, ഉദാഹരണത്തിന്, OM, പിൽക്കാല വളർച്ചകളാണ്. മുക്തി എന്നാൽ ആത്മാവിനെക്കുറിച്ച് ബോധവാനായിരിക്കുക എന്നതാണ്. "ഞാൻ ബ്രഹ്മമാണ്" എന്ന മഹാവാക്യം അതിന്റെ അധികാരമാണ്. 'ഞാൻ' എപ്പോഴും അനുഭവവേദ്യമാണെങ്കിലും, അതിലേക്ക് ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അപ്പോൾ മാത്രമേ അറിവ് ഉദിക്കുകയുള്ളൂ. അങ്ങനെ ഉപനിഷത്തുകളുടെയും ജ്ഞാനികളായ ഋഷിമാരുടെയും പ്രബോധനത്തിന്റെ ആവശ്യകത.

ആത്മാവ് എന്നത് ഗാഢനിദ്രയിലെ ശുദ്ധമായ ബോധമാണെന്ന്, ഉറക്കത്തിൽ നിന്ന് ജാഗ്രതയിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനത്തിന്റെ ആത്മാവിനെ സാക്ഷാത്കാരത്തിന് ഉത്തമമായി സൂചിപ്പിച്ചു. അത് വിശദീകരിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. ശ്രീ ഭഗവാൻ കരുണയോടെ ഉത്തരം നൽകി: ഉറക്കത്തിൽ ആത്മാവ് ശുദ്ധമായ ബോധമാണ്; അത് പരിവർത്തന ഘട്ടത്തിൽ ഇദം ('ഇത്') ഇല്ലാതെ അഹം ('ഞാൻ') ആയി പരിണമിക്കുന്നു; ഉണർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയിൽ അഹം ('ഞാൻ'), ഇദം ('ഇത്') എന്നിങ്ങനെ പ്രകടമാകുന്നു. വ്യക്തിയുടെ അനുഭവം അഹം ('ഞാൻ') വഴി മാത്രമാണ്. അതിനാൽ അവൻ സൂചിപ്പിച്ച രീതിയിൽ (അതായത്, പരിവർത്തന 'ഞാൻ' വഴി) സാക്ഷാത്കാരം ലക്ഷ്യമിടണം. അല്ലാത്തപക്ഷം, ഉറക്കാനുഭവം അവന് പ്രശ്നമല്ല. പരിവർത്തന 'ഞാൻ' സാക്ഷാത്കരിക്കപ്പെട്ടാൽ, അടിത്തട്ട് കണ്ടെത്തുകയും അത് ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വീണ്ടും, ഉറക്കത്തെ അജ്ഞാനം (അജ്ഞത) എന്ന് പറയുന്നു. അത് ഉണർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയിൽ നിലനിൽക്കുന്ന തെറ്റായ ജ്ഞാനവുമായി (അറിവ്) ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഉണർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥ യഥാർത്ഥത്തിൽ അജ്ഞാനമാണ് (അജ്ഞത), നിദ്രാാവസ്ഥ പ്രജ്ഞാനം (പൂർണ്ണ ജ്ഞാനം) ആണ്. പ്രജ്ഞാനം ബ്രഹ്മമാണെന്ന് ശ്രുതി പറയുന്നു. ബ്രഹ്മം ശാശ്വതമാണ്. ഉറക്കം അനുഭവിക്കുന്നവനെ പ്രജ്ഞൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. മൂന്ന് അവസ്ഥകളിലും അദ്ദേഹം പ്രജ്ഞാനമാണ്. നിദ്രാാവസ്ഥയിൽ അതിന്റെ പ്രത്യേക പ്രാധാന്യം അവൻ അറിവ് (പ്രജ്ഞാനഘനം) നിറഞ്ഞവനാണ് എന്നതാണ്. ഘനം എന്താണ്? ജ്ഞാനവും വിജ്ഞാനവുമുണ്ട്. രണ്ടും ഒരുമിച്ച് എല്ലാ ധാരണകളിലും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ജാഗ്രത്തിലെ വിജ്ഞാനം വിപരീത ജ്ഞാനം (തെറ്റായ അറിവ്) അതായത്, അജ്ഞാനം (അജ്ഞത). അത് എല്ലായ്പ്പോഴും വ്യക്തിയുമായി സഹവർത്തിക്കുന്നു. ഇത് വിശഷ്ട ജ്ഞാനം (വ്യക്തമായ അറിവ്) ആകുമ്പോൾ, അത് ബ്രഹ്മമാണ്. ഉറക്കത്തിലെന്നപോലെ തെറ്റായ അറിവ് പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതാകുമ്പോൾ, അവൻ ശുദ്ധമായ പ്രജ്ഞാനമായി മാത്രം തുടരുന്നു. അതാണ് പ്രജ്ഞാനഘനം. ഐതരേയ ഉപനിഷത്തിൽ പ്രജ്ഞാനം, വിജ്ഞാനം, അജ്ഞാനം, സംജ്ഞാനം എന്നിവയെല്ലാം ബ്രഹ്മത്തിന്റെ പേരുകളാണെന്ന് പറയുന്നു. അറിവുകൊണ്ടു മാത്രം നിർമ്മിതനായതിനാൽ അവനെ എങ്ങനെ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയും? അനുഭവം എപ്പോഴും വിജ്ഞാനത്തോടൊപ്പമാണ്. അതിനാൽ പ്രജ്ഞാനഘനത്തിന്റെ അനുഭവത്തിനായി പരിവർത്തന ഘട്ടത്തിലെ ശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' നിലനിർത്തണം. ഉണർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയിലെ 'ഞാൻ' അശുദ്ധമാണ്, അത്തരം അനുഭവത്തിന് ഉപയോഗപ്രദമല്ല. അതുകൊണ്ടാണ് പരിവർത്തന 'ഞാൻ' അല്ലെങ്കിൽ ശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ ശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' എങ്ങനെ സാക്ഷാത്കരിക്കപ്പെടും? വിവേക ചൂഡാമണി പറയുന്നു, വിജ്ഞാന കോശേ വിലാസസത്യജശ്രം (അവൻ എപ്പോഴും ബൗദ്ധിക ഉറയിൽ, വിജ്ഞാന കോശത്തിൽ പ്രകാശിക്കുന്നു). ത്രിപുര രഹസ്യവും മറ്റ് കൃതികളും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത് തുടർച്ചയായ രണ്ട് സങ്കല്പങ്ങൾ (ആശയങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ ചിന്തകൾ) തമ്മിലുള്ള ഇടവേള ശുദ്ധമായ അഹം ('ഞാൻ') ആണെന്നാണ്. അതിനാൽ ശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' മുറുകെ പിടിക്കുന്ന ഒരാൾക്ക് ലക്ഷ്യത്തിനായി പ്രജ്ഞാനഘനം ഉണ്ടായിരിക്കണം, കൂടാതെ ശ്രമത്തിൽ വൃത്തിയും ഉണ്ട്. ഇവയ്‌ക്കെല്ലാം അവയുടെ ശരിയായതും അതത് സ്ഥാനങ്ങളുമുണ്ട്, അതേ സമയം സാക്ഷാത്കാരത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. വീണ്ടും വിവേക ചൂഡാമണിയിൽ ശുദ്ധമായ ആത്മാവിനെ അസത്തിന് അതീതമായി, അതായത് അസത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടെ അസത് എന്നത് മലിനമായ ഉണർവ് 'ഞാൻ' ആണ്. അസദ്വിലക്ഷണം എന്നാൽ സത്, അതായത്, ഉറക്കത്തിന്റെ ആത്മാവ് എന്നാണ്. സത്, അസത് എന്നിവയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തനായും അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. രണ്ടിന്റെയും അർത്ഥം ഒന്നുതന്നെയാണ്. അദ്ദേഹം അശേഷ സാക്ഷി (എല്ലാം കാണുന്ന സാക്ഷി) കൂടിയാണ്. ശുദ്ധമാണെങ്കിൽ, അശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' വഴി അവനെ എങ്ങനെ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയും? ഒരു മനുഷ്യൻ പറയുന്നു, "ഞാൻ സന്തോഷത്തോടെ ഉറങ്ങി". സന്തോഷം അവന്റെ അനുഭവമായിരുന്നു. ഇല്ലെങ്കിൽ, അവൻ അനുഭവിക്കാത്തതിനെക്കുറിച്ച് എങ്ങനെ സംസാരിക്കും? ആത്മാവ് ശുദ്ധമാണെങ്കിൽ, ഉറക്കത്തിൽ അയാൾക്ക് എങ്ങനെ സന്തോഷം അനുഭവപ്പെട്ടു? ആ അനുഭവത്തെക്കുറിച്ച് ഇപ്പോൾ ആരാണ് സംസാരിക്കുന്നത്? സംസാരിക്കുന്നയാൾ വിജ്ഞാനാത്മാവാണ് (അജ്ഞതയുള്ള സ്വയം), അദ്ദേഹം പ്രജ്ഞാനാത്മാവിനെക്കുറിച്ച് (ശുദ്ധമായ സ്വയം) സംസാരിക്കുന്നു. അത് എങ്ങനെ നിലനിൽക്കും? ഈ വിജ്ഞാനാത്മാവ് ഉറക്കത്തിലായിരുന്നോ? ഉറക്കത്തിൽ സന്തോഷത്തിന്റെ അനുഭവത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ പ്രസ്താവന ഉറക്കത്തിൽ തന്റെ അസ്തിത്വം അനുമാനിക്കാൻ ഇടയാക്കുന്നു. പിന്നെ അവൻ എങ്ങനെ തുടർന്നിരുന്നു? തീർച്ചയായും ഉണർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയിലല്ല. അവൻ വളരെ സൂക്ഷ്മമായിരുന്നു അവിടെ. അത്യധികം സൂക്ഷ്മമായ വിജ്ഞാനാത്മാവ് മായയുടെ വഴിയിലൂടെ സന്തോഷകരമായ പ്രജ്ഞാനാത്മാവിനെ അനുഭവിക്കുന്നു. ഒരു വൃക്ഷത്തിന്റെ ശാഖകൾ, ചില്ലകൾ, ഇലകൾ എന്നിവയ്ക്ക് താഴെ കാണുന്ന ചന്ദ്രന്റെ കിരണങ്ങൾ പോലെയാണ് അത്. സൂക്ഷ്മമായ വിജ്ഞാനാത്മാവ് വർത്തമാന നിമിഷത്തിന്റെ വ്യക്തമായ വിജ്ഞാനാത്മാവിന് അപരിചിതമായി തോന്നുന്നു. ഉറക്കത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അസ്തിത്വം നാം എന്തിന് അനുമാനിക്കണം? സന്തോഷത്തിന്റെ അനുഭവത്തെ നിഷേധിക്കുകയും ഈ നിഗമനത്തിൽ എത്തിച്ചേരുകയും ചെയ്യേണ്ടതല്ലേ? ഇല്ല. സന്തോഷത്തിന്റെ അനുഭവത്തിന്റെ വസ്തുത നിഷേധിക്കാനാവില്ല, കാരണം എല്ലാവരും ഉറക്കത്തെ സ്നേഹിക്കുകയും സുഖനിദ്ര ആസ്വദിക്കുന്നതിനായി ഒരു നല്ല കിടക്ക ഒരുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് നമ്മെ നിഗമനത്തിലെത്തിക്കുന്നു, സൂക്ഷ്മതകളിൽ വ്യത്യാസമുണ്ടെങ്കിലും, ജ്ഞാനി, ജ്ഞാനി, ജ്ഞാനി എന്നിവർ മൂന്ന് അവസ്ഥകളിലും ഉണ്ടെന്ന്. പരിവർത്തനാവസ്ഥയിൽ, അഹം ('ഞാൻ') ശുദ്ധമാണ്, കാരണം ഇദം ('ഇത്') അടിച്ചമർത്തപ്പെടുന്നു. അഹം ('ഞാൻ') പ്രബലമാണ്. ആ ശുദ്ധമായ 'ഞാൻ' ഇപ്പോൾ പോലും നമുക്ക് മനസ്സിലാകുന്നില്ല അല്ലെങ്കിൽ ഓർമ്മിക്കപ്പെടുന്നില്ലേ? അതുമായുള്ള പരിചയക്കുറവ് (പരിചയം) കാരണം. അത് ബോധപൂർവ്വം നേടിയാൽ മാത്രമേ അത് തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയൂ. അതിനാൽ പരിശ്രമിക്കുകയും ബോധപൂർവ്വം നേടുകയും ചെയ്യുക.

കാട്ടിൽ വെച്ച് സീതയുടെ ഭർത്താവ് ആരാണെന്ന് (രാമൻ തന്നെ ഒരു ഋഷിയായി അവിടെ സന്നിഹിതനായിരുന്നു) ഋഷിമാരുടെ ഭാര്യമാർ ചോദിച്ചപ്പോൾ, സീത അവരോട് പറഞ്ഞതുപോലെ ഓരോന്നും നിഷേധിച്ചു, പക്ഷേ രാമനെ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചപ്പോൾ അവൾ തല താഴ്ത്തി. അവളുടെ മൗനം വാചാലമായിരുന്നു. അതുപോലെ, വേദങ്ങളും 'നേതി'യിൽ വാചാലമാണ് - 'നേതി' (ഇതല്ല - ഇതല്ല) എന്നിട്ട് മൗനമായി ഇരിക്കുന്നു. അവരുടെ നിശബ്ദതയാണ് യഥാർത്ഥ അവസ്ഥ. നിശബ്ദതയുടെ വിശദീകരണത്തിന്റെ അർത്ഥമാണിത്. 'ഞാൻ' എന്ന ചിന്തയുടെ ഉറവിടത്തിലെത്തുമ്പോൾ അത് അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു, അവശേഷിക്കുന്നത് ആത്മാവാണ്.