*തീർത്ഥാടന വ്രതങ്ങൾ*

----------------------
 *മാധവജി*

തീർത്ഥാടനം എന്ന പദത്തിൽ ക്ഷേത്രം അന്തർഭവിക്കുന്നില്ല. തീർത്ഥങ്ങളാണ് അതിലെ പ്രതിപാദ്യ വിഷയം. ഗംഗ തുടങ്ങിയ പവിത്രങ്ങളായ സരിത്തുകൾ  ഭാരതഭൂമിയിലുള്ളത് വളരെ പവിത്രമാണെന്നും അവയിൽ പോയി മുങ്ങിക്കുളിക്കുന്നതുകൊണ്ട് പാപങ്ങളെല്ലാം കഴുകിക്കളയുമെന്നും നാം ആത്മീയമായി പരിശുദ്ധിയാർജിക്കുമെന്നുമുള്ള വിശ്വാസം ഇവിടെ രൂഢമൂലമായിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രക്കുളങ്ങളെപ്പറ്റിയുള്ള പരാമർശത്തിൽ കുളി എന്നത് ബാഹ്യസ്നാനമല്ലെന്നും സഹസ്രാരപത്മത്തിൽനിന്നുള്ള അമൃതവർഷണത്തിന്റെ ആപ്ലാവനമാണ്. അങ്ങനെ ആകുമ്പോൾ ആ യോഗി ശരീരത്തിലുള്ള അമൃതവാഹിനികളായ നാഡികളും കോശങ്ങളുമായിരിക്കണം ഭാരതത്തിന്റെ തീർത്ഥാടനകേന്ദ്രങ്ങൾ.  അതുകൊണ്ട് ഈ വിശ്വാസത്തിന് ശാസ്ത്രീയതയുണ്ട്. അത് വെറുമൊരു അന്ധവിശ്വാസമാണെന്നു പറയുന്നത് ശരിയല്ല.

പില്ക്കാലത്ത് ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിച്ചപ്പോൾ  പവിത്രതയെയും ആധ്യാത്മികതയെയും തേടിയുള്ള ഈ യാത്ര ഭാരതത്തിലുള്ള മഹാക്ഷേത്രങ്ങളിലേക്കുമായി. അങ്ങനെ നമ്മുടെ കേരളത്തിലും വളരെ നൂറ്റാണ്ടുകൾതന്നെ പഴക്കമുള്ള ശബരിമല, കൊട്ടിയൂർ  തുടങ്ങിയ ചൈതന്യക്ഷേത്രങ്ങളിലേക്ക് ഏതാണ്ട് സംഘടിതമായ രീതിയിൽ തീർത്ഥാടനം ആരംഭിച്ചു. അതിന്റെ പിന്നിൽ ഐതിഹ്യവും ചരിത്രവും മറ്റും കൂടിക്കുഴഞ്ഞു കിടക്കുന്നുണ്ടാകാം. അത്തരം തീർത്ഥാടനങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകം വ്രതാനുഷ്ഠാനങ്ങളും പതിവുണ്ട്.

വ്രതധാരികളായി നെയ്ത്തേങ്ങയുമായി ശബരിമലയിൽ  ചെല്ലുകയും അതിനടുത്തുള്ള പമ്പാനദിയിൽ സ്നാനം ചെയ്യുകയും ഇൗ തേങ്ങയിലെ നെയ്യ് അയ്യപ്പന് ആടുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഈ തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ മുഖ്യചടങ്ങ്. നെയ്യ് സൂര്യന്റെയും മുകളിലേക്കുയരുന്ന ആധ്യാത്മിക ചൈതന്യത്തിന്റെയും പ്രതീകമാണ്. നാളികേരം സഹസ്രാരപത്മത്തിന്റെയും. അങ്ങനെ നെയ്ത്തേങ്ങ നമ്മുടെ ആധ്യാത്മിക ചൈതന്യം സഹസ്രാരത്തിലെത്തിയതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിൽ  നിറഞ്ഞുനില്ക്കുന്ന ചൈതന്യം പിന്നീട് ഈ തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ ആരാധ്യദേവതയായ ഹരിഹരപുത്രന്റെ വിഗ്രഹത്തിൽ  ആടുമ്പോൾ അത് അമൃതവർഷണം തന്നെയാണ്.

ഈ ശബരിമല അയ്യപ്പവിഗ്രഹം ഒരു മലമുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നതിനാലും അത് ഒരു യോഗീശ്വരപദവിയിലിരിക്കുന്ന ഒരു ദിവ്യചൈതന്യമായതിനാലും ശബരിമല, കൈലാസം പോലെ സഹസ്രാരത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു എന്നു മൊത്തത്തിൽ പറയാം. അതിനുപുറമെ മൊത്തത്തിൽ ഏതു ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലും സഹസ്രാരസൂചകമാണല്ലോ. ഇതിനുവേണ്ടി ഒരു മണ്ഡലകാലത്തെ വൃശ്ചികം 01 മുതല് 41 ദിവസങ്ങളിലെ കഠിനമായ തപസ്സ് അനുഷ്ഠിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതിന്റെ ഫലമായി ഉണ്ടാകുന്ന ആധ്യാത്മിക ശക്തിയാണ് നെയ്യ്.

തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ തൊട്ടുമുമ്പിലായി നെയ്യ് നിറയ്ക്കുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്.അതിന് കെട്ടുനിറയ്ക്കുക എന്നു പറയുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലേക്കുള്ള വഴിപാടും നെയ്ത്തേങ്ങയും മുൻവശത്തുള്ള കെട്ടിലും സ്വന്തമാവശ്യമുള്ള സാധനങ്ങൾ പിൻവശത്തിലുള്ള കെട്ടിലുമാണ് വയ്ക്കുക പതിവ്. ഈ വ്രതനിഷ്ഠയോടുള്ള തപസ്സിൽ നമുക്കു മാർഗ്ഗദർശനം തന്ന ഗുരുഭൂതനായ വ്യക്തിയെ അയ്യപ്പന്റെ പ്രതിനിധിയായി കല്പിച്ച് ഗുരുസ്വാമി എന്നു വിളിക്കുന്നു. ശബരിമല തീർത്ഥാടനത്തിൽ ഈ ഗുരുസ്വാമി പ്രത്യേകം പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു.

അങ്ങനെ ഓരോ ഗുരുസ്വാമിയും താൻ  ശിഷ്യന്മാരായി കുറച്ചുപേരെ കൂട്ടിയ ഒരു സംഘം ആയി ഘോരവനാന്തരങ്ങളിലൂടെ കാടും മേടും കടന്ന് പമ്പാതീരത്തെത്തുന്നു. അവിടെ സ്നാനവും സ്നാനത്തിനു മുമ്പ് പിതൃക്രിയയുമാണ് പ്രധാനം. ഏത് തീർത്ഥാടനത്തിലും ഈ പ്രക്രിയ പതിവുണ്ട്. മന്ത്രദീക്ഷക്കും മറ്റേതു പവിത്രകർമ്മത്തിനും സന്ധ്യാവന്ദനത്തിനും മുമ്പായി നമുക്കു ജന്മം നല്കിയിട്ടുള്ള പിതൃക്കളെ തൃപ്തിപ്പെടുത്തുക എന്നത് ഒരു അനിവാര്യ ഘടകമാണ്. മനുഷ്യന്റെ ജൈവശാസ്ത്രപരമായ വേരുകളിൽ എല്ലാ കുഴപ്പങ്ങളും തീർത്തിട്ടു വേണമല്ലോ വാസ്തവത്തിൽ ജീവിക്കുവാൻ തന്നെ. ആധ്യാത്മിക പ്രയാണത്തിൽ  ഇതിനു പ്രസക്തിയുണ്ട്. കാശി, രാമേശ്വരം, കുരുക്ഷേത്ര തുടങ്ങിയ എല്ലാ തീർത്ഥാടനകേന്ദ്രങ്ങളിലും പിതൃക്രിയയ്ക്ക് അങ്ങനെയാണ് പ്രാധാന്യം നല്കിയിരിക്കുന്നത്. ഇത് പമ്പയിലും പ്രസക്തമാണ്. അങ്ങനെ പമ്പയിൽ പിതൃക്രിയ കഴിഞ്ഞ് തീർത്ഥസ്നാനം നടത്തി ദർശനത്തിനെത്തുമ്പോൾ അതിനു തൊട്ടുമുമ്പ് 18-ാം പടി കയറുക എന്ന ചടങ്ങുകൂടിയുണ്ട്.

പഴയകാലത്ത് മലമ്പ്രദേശത്തുള്ള 18 പ്രതിഷ്ഠകളെ കടന്നു വേണമായിരുന്നുവത്രെ ശബരിമലയിലെത്തുവാൻ. അവയ്ക്ക് ലോപം വന്ന കാലത്ത് ആ ദേവന്മാരുടെ ചൈതന്യങ്ങളെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച പടികളാണ് ഈ 18 പടികളെന്നും ഈ 18 പടികളിലൂടെ ചവിട്ടി പോകുന്നത് ആ 18 മലകളിലെ തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ ഫലമുളവാക്കുമെന്നും ശബരിമലയിലെ തന്ത്രിമുഖ്യനും കേരളത്തിലെ എണ്ണപ്പെട്ട താന്ത്രികാചാര്യനുമായിരുന്ന ശ്രീ: താഴമൺ കണ്ഠരര് ശങ്കരര് ഈ ലേഖകനോട് പറഞ്ഞത് ഇവിടെ ഓർക്കുകയാണ്. അയ്യപ്പന്റെ നിറമായ കറുപ്പണിഞ്ഞുകൊണ്ട് കാണുന്നതെല്ലാം അയ്യപ്പനെന്ന് ചിന്തിച്ചുവേണം സ്വാമി ശരണമയ്യപ്പാ എന്ന ശരണാഗതിവാക്യം മന്ത്രരൂപേണ എപ്പോഴും ഉരുവിട്ടുകൊണ്ട് സ്വന്തം ഗുരുനാഥന്റെ മാർഗ്ഗദർശനം സദാ സ്വീകരിച്ചുകൊണ്ട് തന്റെ തപശ്ശക്തിയുടെ പ്രതീകമായ നെയ്യ്  സഹസ്രാരത്തിൽ  എത്തിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ഈ തീർത്ഥാടനം വളരെ ഉയർന്ന പ്രതീകാത്മകത്വം വഹിക്കുന്നതും അതിശക്തവുമായ ഒന്നത്രേ. 41 ദിവസം നീണ്ടുനില്ക്കുന്ന ഈ വ്രതം ആർത്തവകാലാവർത്തനം അനുഭവിക്കുന്ന യുവതികൾക്ക് ആ കാരണംകൊണ്ടുതന്നെ നിഷിദ്ധമാണ്.

കൊട്ടിയൂരൂം ഇതേ വ്രതാനുഷ്ഠാനവും നെയ്ത്തേങ്ങയുമെല്ലാം പ്രയോഗത്തിലുള്ളതായി കാണാം. 'ഗോവിന്ദ്' എന്ന നാമജപത്തോടും സ്മരണയോടുംകൂടിയ ഈ തീർത്ഥയാത്ര ദക്ഷന്റെ യാഗധ്വംസനം ചെയ്ത ശിവന്റെയടുത്തേക്കാണെന്നത് രസകരമായ ഒരു കാര്യമാണ്. ഗുരുവായൂർ തുടങ്ങിയ മറ്റ് മഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ എന്നും പോകാനുള്ളവയാണ്.

ശബരിമല തീർത്ഥാടനം മകരസംക്രമത്തിനും കൊട്ടിയൂരിൽ  ഉത്തരായനത്തിന്റെ മധ്യാഹ്നത്തിലും ആലുവയിൽ ശിവരാത്രി ഉത്സവത്തിനും മറ്റുമാണ് തീർത്ഥാടനസമയങ്ങളായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്.

മകരസംക്രമം എന്ന സൂര്യന്റെ ഊർദ്ധ്വമുഖ പ്രയാണം ഭൂമധ്യരേഖയുടെ മനുഷ്യദേഹത്തിലുള്ള കുണ്ഡലിനീ ശക്തിയുടെ ഊർദ്ധ്വ പ്രവാഹത്തോടു ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അതിന്റെ ആരംഭമായ മകരസംക്രമം ആ തരത്തിൽ ഒരു കുണ്ഡലിനി പ്രബോധനകാലമാണ്. ദിവസത്തിന്റെ പകൽ ഭാഗം ഈ ഊർദ്ധ്വ പ്രയാണമായും രാത്രിഭാഗം അധഃപ്രയാണവുമായി കല്പിക്കുകയാണെങ്കിൽ പ്രഭാതം മൂലാധാര സംബന്ധിയാണെന്നും മനസ്സിലാക്കാം.

(മാധവജിയുടെ ക്ഷേത്രചൈതന്യ രഹസ്യം എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽനിന്ന് )